Định vị thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong việc xác định vị trí của thương hiệu trên thị trường, giúp khách hàng nhận biết và đánh giá được giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ. Vì vậy, để định vị thương hiệu “đúng-đủ” đòi hỏi sự tìm hiểu kỹ càng về thị trường, đối tượng khách hàng, sản phẩm và giá trị của thương hiệu.

Định vị thương hiệu là gì?

Định vị thương hiệu (Brand positioning) là quá trình xác định và phát triển các đặc điểm và giá trị độc đáo của một thương hiệu, để tạo ra một vị trí nhất định trong tâm trí khách hàng. Nó còn được hiểu là chiến lược xác định vị trí của thương hiệu trong thị trường và là cách thức để phân biệt thương hiệu với các đối thủ cạnh tranh khác.

Định vị thương hiệu giúp xây dựng bản sắc thương hiệu, tăng khả năng nhận diện của thương hiệu và thu hút khách hàng mục tiêu. Nó là một phần quan trọng trong chiến lược tiếp thị và giúp cho các doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh.

Định vị thương hiệu là gì?

Tầm quan trọng của định vị thương hiệu

Định vị thương hiệu là một yếu tố quan trọng trong chiến lược marketing, đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như:

Tăng độ nhận diện của thương hiệu

Theo Forbes (2021), khi định vị thương hiệu và tái định vị thương hiệu đúng cách, thương hiệu sẽ tăng được mức độ nhận diện, giúp người tiêu dùng nhận ra thương hiệu dễ dàng hơn. 

Tạo ra sự khác biệt

Theo nghiên cứu của Nielsen (2019), việc định vị thương hiệu là một trong những yếu tố cốt lõi để tạo ra sự khác biệt trên thị trường và giúp doanh nghiệp thu hút khách hàng mới. Nghiên cứu của Nielsen cũng chỉ ra rằng các thương hiệu có định vị rõ ràng và khác biệt trên thị trường sẽ có khả năng giữ chân khách hàng tốt hơn.

Định vị thương hiệu là một yếu tố quan trọng, đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp

Đẩy mạnh quảng bá thương hiệu

Định vị thương hiệu giúp các nhà quảng cáo tập trung vào việc quảng bá một thông điệp cụ thể, giúp thương hiệu truyền tải thông điệp của mình một cách chính xác và hiệu quả hơn (The Balance Small Business, 2021).

Dễ dàng phát triển chiến lược tiếp thị

Theo Marketing91 (2021), định vị thương hiệu giúp doanh nghiệp dễ dàng phát triển chiến lược tiếp thị, bao gồm các hoạt động quảng cáo, PR, quản lý mối quan hệ khách hàng, và các hoạt động khác. 

Các chiến lược định vị thương hiệu hiệu quả

Định vị thương hiệu là một yếu tố rất quan trọng để xác định vị trí của thương hiệu trên thị trường. Dưới đây là một số chiến lược định vị thương hiệu tiêu biểu và hiệu quả đối với nhiều doanh nghiệp:

Định vị dựa trên đặc điểm sản phẩm

Định vị dựa trên đặc điểm sản phẩm là một chiến lược định vị thương hiệu phổ biến. Trong đó, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc phát triển sản phẩm để tạo ra các đặc tính, tính năng và giá trị khác biệt, từ đó định vị thương hiệu theo đặc điểm đó. 

Định vị đúng đắn đã giúp Apple phát triển bền vững trên thị trường

Ví dụ về định vị thương hiệu: thương hiệu Apple đã định vị mình là thương hiệu cung cấp sản phẩm công nghệ cao cấp, tập trung vào tính sáng tạo và thiết kế đẹp mắt. Điều này đã giúp Apple tạo ra một lượng lớn khách hàng trung thành với sản phẩm và phát triển mạnh mẽ trên thị trường công nghệ.

Định vị dựa trên đối tượng khách hàng

Định vị dựa trên đối tượng khách hàng là việc tập trung vào nhóm khách hàng cụ thể mà thương hiệu muốn nhắm đến và tìm hiểu nhu cầu, sở thích, thói quen mua sắm và mong muốn của nhóm đó. Định vị này giúp cho thương hiệu có thể phát triển các sản phẩm, dịch vụ và chiến lược marketing phù hợp với đối tượng khách hàng mục tiêu, từ đó tăng cường sự liên kết và trung thành của khách hàng với thương hiệu.

Một số thương hiệu đã sử dụng định vị dựa trên đối tượng khách hàng bao gồm:

• Thương hiệu Victoria’s Secret định vị chuyên sâu vào nhóm khách hàng nữ giới trẻ tuổi và yêu thích thời trang nội y. Điều này được thể hiện qua các chiến dịch quảng cáo, sự kiện thời trang và cách bố trí sản phẩm trong cửa hàng của họ.
• Thương hiệu Nestle Nespresso định vị tập trung vào nhóm khách hàng yêu thích cà phê cao cấp và mong muốn có trải nghiệm cà phê tại gia. Họ tạo ra sản phẩm máy pha cà phê đơn giản và tiện lợi, nhắm đến đối tượng khách hàng sành điệu và đam mê thưởng thức cà phê.
• Thương hiệu Barbie của Mattel tập trung vào nhóm khách hàng trẻ em và các bậc cha mẹ có con nhỏ, với mục tiêu tạo ra sản phẩm đồ chơi cho các bé gái và truyền tải thông điệp về sự đa dạng và phong phú của nghề nghiệp cho phụ nữ.

Định vị dựa trên nhu cầu khách hàng

Định vị dựa trên nhu cầu khách hàng là một chiến lược định vị thương hiệu tập trung vào việc đáp ứng các nhu cầu của khách hàng trong việc sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của thương hiệu đó. Nó đòi hỏi các nhà quản lý thương hiệu phải hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và tâm lý của khách hàng để tạo ra các sản phẩm hoặc dịch vụ phù hợp và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất. Có ba loại định vị dựa trên nhu cầu khách hàng phổ biến là: định vị theo nhu cầu chức năng, định vị theo nhu cầu tâm lý và định vị theo nhu cầu kinh tế.

Định vị theo nhu cầu chức năng

Đây là cách định vị sản phẩm hoặc thương hiệu dựa trên khả năng đáp ứng nhu cầu chức năng, chẳng hạn như tính năng, hiệu suất, tính tiện dụng và độ bền của sản phẩm. Ví dụ: một thương hiệu xe hơi có thể định vị mình là nhà sản xuất các dòng xe an toàn, tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện với môi trường.

Định vị theo nhu cầu tâm lý

Thương hiệu sử dụng chiến lược này tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu về tâm lý, cảm xúc và giá trị phi vật chất của khách hàng, nhằm tạo ra một liên kết cảm xúc với khách hàng và tạo sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Ví dụ: Chanel đã thực hiện các bước định vị thương hiệu mình là biểu tượng của sự sang trọng, đẳng cấp và quyến rũ.

Thương hiệu Chanel với định vị là biểu tượng của sự sang trọng đã thu hút được lượng lớn khách hàng trung thành

Định vị theo nhu cầu kinh tế

Tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng về giá cả và giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ. Ví dụ: thương hiệu Walmart với định vị “Mức giá thấp nhất, luôn luôn” đáp ứng nhu cầu của khách hàng về giá cả và sự tiết kiệm khi mua sắm.

Định vị dựa trên giá trị của thương hiệu

Định vị dựa trên giá trị của thương hiệu là việc định hướng cho thương hiệu tập trung vào những giá trị và ý nghĩa sâu xa hơn là sản phẩm hay dịch vụ. Các cách định vị thương hiệu dựa trên giá trị bao gồm:

Định vị theo tầm nhìn và sứ mệnh của thương hiệu

Tầm nhìn và sứ mệnh của thương hiệu được xác định dựa trên giá trị cốt lõi mà thương hiệu muốn mang lại cho khách hàng và cộng đồng. Đây là cách định vị thương hiệu phổ biến, được sử dụng bởi nhiều thương hiệu lớn như Nike sử dụng. 

Định vị thương hiệu của Nike đã giúp thương hiệu có một cộng đồng đông đảo khách hàng ủng hộ và tin tưởng

Nike với định vị: “Mang lại cảm hứng và động lực cho mọi người để vượt qua giới hạn và thành công trong cuộc sống”. Nike đã thành công trong việc thiết lập một tầm nhìn và sứ mệnh chân thành, rõ ràng, xuyên suốt, từ đó tạo ra một cộng đồng khách hàng tin tưởng và đón nhận rất lớn.

Định vị theo giá trị văn hóa và xã hội của thương hiệu

Định vị thương hiệu theo giá trị văn hóa và xã hội tập trung vào những giá trị và lợi ích xã hội mà thương hiệu đem lại. Ví dụ, thương hiệu TOMS Shoes có định vị thương hiệu là: “Một đôi giày được mua, một đôi giày được tặng”, cam kết đóng góp một phần lợi nhuận để giúp đỡ những người nghèo khó. Với định vị này, thương hiệu này đã thành công trong việc kết hợp giá trị kinh doanh và giá trị xã hội, tạo ra một cộng đồng khách hàng tin tưởng và hỗ trợ cho thương hiệu.

Định vị theo giá trị kinh doanh và tài chính của thương hiệu

Định vị này giúp thương hiệu tập trung vào việc tạo ra giá trị cho doanh nghiệp thông qua các hoạt động kinh doanh và tài chính. Thương hiệu sẽ định vị mình theo các giá trị tài chính như lợi nhuận, tăng trưởng doanh số, hiệu quả vốn hoá, đầu tư và cổ tức. Điều này giúp thương hiệu thu hút được các nhà đầu tư và cổ đông, tăng giá trị cho doanh nghiệp và xây dựng được uy tín về mặt tài chính.

Ví dụ, thương hiệu Apple đã định vị mình là một thương hiệu tập trung vào tăng trưởng doanh số và lợi nhuận thông qua việc tạo ra những sản phẩm công nghệ đột phá và hiệu quả. Điều này giúp thương hiệu trở thành một trong những công ty có giá trị nhất thế giới và thu hút được đông đảo các nhà đầu tư và cổ đông.

Định vị thương hiệu là một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp xác định vị trí của mình trên thị trường và tạo ra một hình ảnh độc nhất trong tâm trí khách hàng. Định vị thương hiệu sẽ giúp doanh nghiệp phát triển một cách bền vững với một giá trị duy nhất, tạo niềm tin và mối quan hệ bền chặt với khách hàng nhằm đạt được vị trí và mức lợi nhuận cao hơn trên thị trường cạnh tranh.