Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, việc triển khai quản trị chuỗi cung ứng có thể giảm chi phí vận hành cho các doanh nghiệp từ 5% đến 20%. Ngày nay, quản trị chuỗi cung ứng đã trở thành một yếu tố không thể thiếu trong quá trình hoạt động của các doanh nghiệp. Bằng cách tối ưu hóa quy trình sản xuất, vận chuyển và lưu trữ, quản trị chuỗi cung ứng giúp các doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng hiệu suất và cung cấp trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng.

Quản trị chuỗi cung ứng là gì? Các mô hình quản trị chuỗi cung ứng

Quản trị chuỗi cung ứng là gì?

Theo định nghĩa của CSCMP – Hội đồng các chuyên gia Quản trị chuỗi cung ứng, quản trị chuỗi cung ứng bao gồm quá trình lập kế hoạch, tìm kiếm nguồn cung ứng, mua nguyên liệu thô, cho đến khi sản phẩm hoàn thiện, và cuối cùng là các hoạt động hậu cần, phân phối thông qua các kênh phân phối khác nhau để đến tay người tiêu dùng cuối cùng.

Tại sao phải quản trị chuỗi cung ứng?

Tối ưu hóa hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng được coi là “xương sống” của cả hai ngành sản xuất và dịch vụ. Để phát triển năng lực sản xuất và bán hàng, các doanh nghiệp phải tăng cường khả năng quản trị chuỗi cung ứng. Có nhiều lợi ích của việc này đối với doanh nghiệp, bao gồm:

Giảm 25-60% lượng hàng tồn kho

Quản trị hiệu quả chuỗi cung ứng có thể giúp tăng tốc độ vận chuyển hàng hóa, giảm chi phí lưu trữ không cần thiết và đảm bảo chất lượng hàng hóa. Đặc biệt, đối với các mặt hàng đông lạnh như thủy hải sản, tối ưu hóa chuỗi cung ứng lạnh (cold supply chain) có thể giúp các doanh nghiệp tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng mỗi năm.

Quản trị hiệu quả chuỗi cung ứng có thể giúp giảm 25-60% lượng hàng tồn kho

Nâng cao 30-50% khả năng cung ứng hàng hóa

Khi chuỗi cung ứng của doanh nghiệp hoạt động một cách mượt mà từ giai đoạn nhập nguyên liệu và phụ kiện cho đến sản xuất và vận chuyển, việc cung cấp hàng hóa cho các kênh phân phối sẽ đạt hiệu quả cao, hạn chế tình trạng dư thừa hoặc thiếu hụt hàng hóa và đảm bảo giao hàng đúng hạn. Hơn nữa, nó giúp dự báo và lập kế hoạch sản xuất chính xác hơn, giảm thiểu sai lệch so với thực tế và giảm chi phí sản xuất cho doanh nghiệp.

Một báo cáo của Deloitte cho thấy rằng các công ty thành công trong việc quản lý chuỗi cung ứng thường có hiệu suất cao hơn ở nhiều khía cạnh. Điều này bao gồm việc tăng cường độ chính xác và đáng tin cậy trong lập kế hoạch sản xuất, giảm thời gian chu kỳ sản xuất và giao hàng, và nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ.

Do đó, có thể thấy rằng việc nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng mang lại lợi ích đáng kể cho doanh nghiệp, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp sản xuất và thương mại. Theo ước tính, việc tối ưu hóa chuỗi cung ứng trung bình có thể giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận sau thuế lên tới 20%.

Quản trị chuỗi cung ứng làm những công việc gì? 

Việc thực hiện quản trị chuỗi cung ứng một cách hiệu quả giúp doanh nghiệp xác định lợi thế cạnh tranh và tận dụng tối đa giá trị mang lại cho khách hàng. Vậy quản trị chuỗi cung ứng làm những công việc gì?

Lập kế hoạch

Theo một nghiên cứu của APICS, 94% các chuyên gia Quản trị chuỗi cung ứng cho biết việc lập kế hoạch và dự báo là một trong những nhiệm vụ chính của họ. Điều này bao gồm dự đoán nhu cầu của khách hàng, lập kế hoạch sản xuất và quản lý các yếu tố như lưu trữ và vận chuyển để đáp ứng nhu cầu dự kiến. Từ đó, họ có thể lên kế hoạch về vật tư, nguyên vật liệu và sản xuất; thiết lập và điều chỉnh kế hoạch cung ứng; thu thập, phân tích và đánh giá các xu hướng sản xuất.

Xác định nguồn cung cấp phù hợp

Sự hiệu quả của quy trình quản lý chuỗi cung ứng phụ thuộc chủ yếu vào mối quan hệ chặt chẽ với các nhà cung cấp. Doanh nghiệp cần thực hiện quá trình lựa chọn nhà cung cấp phù hợp cho mình. Nhà cung cấp này cần có khả năng cung cấp nguyên vật liệu đúng thời điểm, chính xác và tuân thủ các thỏa thuận đã được đặt ra.

Xác định nguồn cung cấp phù hợp

Sự đáp ứng đầy đủ các yếu tố trên từ phía nhà cung cấp sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định sự thành công của quy trình quản lý chuỗi cung ứng và mang lại lợi ích cho doanh nghiệp.

Sản xuất

Trong giai đoạn này, doanh nghiệp sẽ tiến hành triển khai quá trình sản xuất sản phẩm. Quá trình này bao gồm lập kế hoạch, thử nghiệm, giám sát và đảm bảo tuân thủ các quy chuẩn sản xuất. Sau đó, sản phẩm sẽ được đóng gói, bảo quản và xuất xưởng đúng thời hạn.

Đây là giai đoạn chủ chốt quyết định chất lượng của sản phẩm cuối cùng. Vì vậy, để nâng cao chất lượng và cạnh tranh với đối thủ, các doanh nghiệp hiện nay thường áp dụng các công nghệ tiên tiến như Internet of Things (IoT) và Trí tuệ Nhân tạo (AI) trong quá trình sản xuất. Nhờ sự ứng dụng của các công nghệ này, sản phẩm được hoàn thiện hơn và mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Vận chuyển

Khâu giao hàng được coi là một phần quan trọng trong quá trình hậu cần. Quá trình phân phối thường được xem như một yếu tố quan trọng đóng góp vào hình ảnh thương hiệu, bao gồm : xác nhận đơn đặt hàng của khách hàng, lên lịch giao hàng, phân công vận chuyển hàng, lập hóa đơn cho khách hàng và nhận thanh toán. Doanh nghiệp có thể lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp nhất với loại hàng hóa và ngân sách của mình để đảm bảo sự hiệu quả trong quá trình này. 

Khâu giao hàng được coi là một phần quan trọng trong quá trình hậu cần

Xử lý trả hàng

Mặc dù không ai mong muốn, nhưng việc trả hàng là một giai đoạn mà mọi doanh nghiệp cần chuẩn bị đối mặt về cả vật chất lẫn tâm lý. Thông thường, hàng hóa được trả lại bởi khách hàng khi sản phẩm bị lỗi hoặc không còn đáp ứng được nhu cầu.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc trả hàng, do đó, doanh nghiệp cần tạo ra một mạng lưới hoặc quy trình để nhận lại các sản phẩm bị lỗi, sai yêu cầu,…và giải quyết tình huống này một cách chuyên nghiệp.

Các mô hình quản trị chuỗi cung ứng

Quản trị chuỗi cung ứng có 2 mô hình phổ biến là Mô hình quản trị chuỗi cung ứng đơn giản và Mô hình quản trị chuỗi cung ứng phức tạp

Mô hình quản trị chuỗi cung ứng đơn giản

Áp dụng một mô hình chuỗi cung ứng đơn giản có hiệu quả cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các doanh nghiệp này thường sản xuất và cung cấp một số lượng hàng hóa nhỏ và ít chủng loại trên thị trường.

Mô hình quản trị chuỗi cung ứng đơn giản

Trong mô hình này, các doanh nghiệp sẽ tự thực hiện tất cả các giai đoạn trong chuỗi cung ứng, bao gồm:

• Mua trực tiếp nguyên liệu từ một nhà cung ứng duy nhất.
• Sản xuất trực tiếp và theo dõi các công đoạn để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh.
• Triển khai quá trình vận chuyển và bán sản phẩm, dịch vụ trực tiếp đến tay người tiêu dùng.

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà doanh nghiệp cần biết khi áp dụng mô hình này:

• Lựa chọn nhà cung cấp nguyên liệu đầu vào đáng tin cậy và có thương hiệu uy tín.
• Thực hiện quá trình sản xuất một cách cẩn thận, khoa học và tối ưu hóa mọi khâu quản lý.
• Theo dõi quá trình sản xuất và cung ứng sản phẩm đến khi đến tay người dùng một cách thường xuyên và chặt chẽ.

Mô hình quản trị chuỗi cung ứng phức tạp

Mô hình chuỗi cung ứng phức tạp có thể áp dụng cho doanh nghiệp mọi quy mô, từ nhỏ đến lớn. Mô hình này bao gồm nhiều dòng sản phẩm, địa điểm và đơn vị phân phối.

Trong mô hình chuỗi cung ứng phức tạp, doanh nghiệp thực hiện các hoạt động chính sau:

• Mua nguyên liệu từ nhiều đối tác khác nhau, nhà cung ứng bên ngoài hoặc các nhà máy trong cùng hệ thống Tập đoàn.
• Triển khai quá trình sản xuất, giám sát quá trình làm việc của nhân viên để tạo ra các sản phẩm hoàn thiện. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể cung cấp nguyên vật liệu cho các công ty khác trong cùng hệ thống Tập đoàn.
• Vận chuyển sản phẩm và bán hàng trực tiếp cho khách hàng hoặc thông qua các đơn vị phân phối trung gian để đưa sản phẩm ra thị trường.

Để áp dụng mô hình này, doanh nghiệp cần tuân thủ các lưu ý sau:

• Xây dựng quy trình quản trị chi tiết, khoa học và logic để đối phó với những thách thức phức tạp mà mô hình chuỗi cung ứng này đem lại.
• Đối với hệ thống sản phẩm đa dạng, việc kiểm soát theo phương pháp truyền thống trở nên khó khăn. Do đó, doanh nghiệp có thể sử dụng các phần mềm quản lý chuỗi cung ứng phù hợp để hỗ trợ quản lý.

Quản trị chuỗi cung ứng không chỉ là một khía cạnh quan trọng của hoạt động kinh doanh, mà còn là yếu tố quyết định sự thành công và sự tồn tại của một doanh nghiệp. Bằng cách hiểu và áp dụng chính xác các nguyên tắc và quy trình trong quản lý chuỗi cung ứng, doanh nghiệp có thể đạt được lợi thế cạnh tranh và tạo ra giá trị đáng kể cho khách hàng và toàn bộ hệ thống kinh doanh.

Xem thêm:

Mô hình value chain là gì? Lợi ích phân tích chuỗi giá trị đối với doanh nghiệp

Vai trò của quản trị nguồn nhân lực đối với công ty

Quản trị rủi ro là gì? Quy trình quản trị rủi ro của doanh nghiệp