Hành vi mua hàng ngẫu hứng, hoặc còn được gọi là mua hàng bốc đồng, đề cập đến việc mua sắm mà người tiêu dùng thực hiện mà không có kế hoạch hoặc suy nghĩ cẩn thận trước. Hành vi mua hàng ngẫu hứng đang trở nên ngày càng phổ biến, góp phần đáng kể vào thúc đẩy doanh số của các doanh nghiệp thương mại điện tử.
Những đặc điểm chính của hành vi mua hàng ngẫu hứng
Hành vi mua sắm ngẫu hứng được đặc trưng bởi các đặc điểm sau:
Không có kế hoạch: Người tiêu dùng thường không có kế hoạch cụ thể hoặc danh sách sản phẩm cần mua khi thực hiện hành vi mua hàng ngẫu hứng. Họ quyết định mua sản phẩm dựa trên cảm xúc hoặc sự kích thích từ môi trường.
Thỏa mãn cảm xúc tức thì: Hành vi mua hàng ngẫu hứng thường xảy ra đột ngột và không được dự trù. Việc mua sắm bốc đồng thường bị chi phối bởi cảm xúc, chẳng hạn như phấn khích, buồn chán, căng thẳng hoặc buồn bã…
Nhanh chóng: Việc mua sắm ngẫu hứng được thực hiện nhanh chóng mà không cần phải suy nghĩ hay cân nhắc nhiều.
Chi phí thấp: Mua sắm ngẫu hứng thường là những mặt hàng giá rẻ.
Đáng tiếc: Những người mua sắm bốc đồng thường hối tiếc về việc mua hàng của họ sau đó, đặc biệt nếu họ mua quá nhiều hoặc nếu các mặt hàng đó không thực sự cần thiết hoặc không mong muốn.
Ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài: Người mua hàng ngẫu hứng có nhiều khả năng bị ảnh hưởng bởi môi trường hay bối cảnh mua sắm, và các chiến dịch tiếp thị và quảng cáo, đặc biệt là những chiến dịch thu hút cảm xúc của họ hoặc tạo cảm giác cấp bách hoặc khan hiếm.
Sự tăng trưởng của hành vi mua hàng ngẫu hứng trong trong thương mại điện tử hiện nay
Những năm gần đây, hành vi mua sắm ngẫu hứng ngày càng phát triển mạnh mẽ. Dưới đây là số liệu thống kê cho thấy việc mua hàng ngẫu hứng đang là một hiện tượng phổ biến trong thương mại điện tử và nó đang tiếp tục phát triển:
- 64% người tiêu dùng toàn cầu đã mua sắm trực tuyến một cách ngẫu hứng trong năm qua (eMarketer, 2022).
- 40% tổng số giao dịch mua hàng trực tuyến là mua hàng ngẫu hứng (Statista, 2021).
- 73% người Mỹ mua sắm một cách bốc đồng (Slickdeals, 2022).
- 64% người mua sắm bốc đồng mua thêm các mặt hàng cùng với sản phẩm dự định mua của họ (Gitnux, 2023).
- 20% các giao dịch mua sắm ngẫu hứng được thực hiện bằng thẻ tín dụng. (Gitnux, 2023)
- 67% người thừa nhận mua sắm bốc đồng khi bị căng thẳng (Gitnux, 2023).
Hành vi mua hàng ngẫu hứng thúc đẩy khách hàng mua sản phẩm mà họ không dự định mua ban đầu, hoặc các sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ chưa từng xem xét hoặc biết đến trước đây, nhưng do sự kích thích hoặc cảm xúc, họ quyết định mua. Điều này có thể giúp doanh nghiệp tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận.
Các yếu tố thúc đẩy hành vi mua hàng ngẫu hứng trong thương mại điện tử
Hành vi mua hàng ngẫu hứng là việc mua sắm mà người tiêu dùng thực hiện đột ngột và không có kế hoạch trước. Trong tình huống này, người mua quyết định mua sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ thường không có ý định mua, thường là dưới tác động của cảm xúc hoặc sự kích thích tại thời điểm đó. Dưới đây là một số yếu tố thúc đẩy hành vi mua hàng ngẫu hứng trong thương mại điện tử:
Thuận tiện và dễ dàng mua hàng: Nền tảng thương mại điện tử giúp người tiêu dùng dễ dàng mua sắm mọi lúc, mọi nơi và chỉ với vài cú nhấp chuột. Sự tiện lợi này có thể khiến người tiêu dùng dễ bị sa vào mua sắm tùy hứng.
Thanh toán trả trước: Việc thanh toán trả trước khi sản phẩm được giao hoặc dịch vụ được cung cấp, có thể thúc đẩy hành vi mua hàng ngẫu hứng. Khi khách hàng không cần phải đối mặt với quá trình thanh toán phức tạp hoặc chờ đợi, họ có thể thấy mua sắm trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Mô hình trả trước tạo điều kiện cho việc mua hàng nhanh chóng và linh hoạt, giúp người tiêu dùng có thể mua sắm theo cảm xúc mà không bị giới hạn bởi quy trình thanh toán phức tạp.
Nhiều lựa chọn sản phẩm: Các nền tảng thương mại điện tử cung cấp nhiều lựa chọn sản phẩm, điều này có thể gây choáng ngợp cho người tiêu dùng. Điều này có thể dẫn đến sự mệt mỏi khi đưa ra quyết định, khiến người tiêu dùng có nhiều khả năng mua sắm bốc đồng hơn.
Đề xuất cá nhân hóa: Các nền tảng thương mại điện tử thường sử dụng thuật toán cá nhân hóa để giới thiệu sản phẩm cho người tiêu dùng. Những đề xuất này có thể dựa trên lịch sử mua hàng trước đây, hành vi duyệt web hoặc các yếu tố khác. Điều này có thể khiến người tiêu dùng có nhiều khả năng nhìn thấy các sản phẩm mà họ quan tâm và mua sắm tùy hứng.
Quảng cáo kết hợp mã giảm giá, khuyến mãi trong thời gian có hạn: Quảng cáo khẩn cấp sử dụng một yếu tố thời gian hoặc cơ hội có hạn để thúc đẩy mua sắm ngẫu hứng. Một quảng cáo có thể nêu rõ yếu tố thời gian giới hạn như: “Ưu đãi chỉ còn 24 giờ” hoặc “Sản phẩm này sắp hết hàng” để kích thích người tiêu dùng mua sắm nhanh hơn.
Phương tiện truyền thông xã hội: Các bài đăng, hình ảnh, hoặc video về sản phẩm hoặc dịch vụ có thể lan truyền rộng rãi trên các nền tảng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter và TikTok. Sự lan truyền này có thể tạo ra sự quan tâm và kích thích ham muốn sở hữu của người tiêu dùng. Khi người dùng thấy một món hàng thú vị hoặc hấp dẫn trên mạng xã hội, họ có thể quyết định mua ngay lập tức mà không cần xem xét kỹ lưỡng hoặc lập kế hoạch trước. Sự phổ biến của quảng cáo trên mạng xã hội và tương tác xã hội cũng tạo nên sự kích thích và sự kích thích này thúc đẩy hành vi mua sắm bốc đồng.
Cảm xúc và sự kích thích: Mua sắm thường liên quan đến cảm xúc và sự kích thích. Các yếu tố như màu sắc, thiết kế sản phẩm, giảm giá đặc biệt hoặc cơ hội mua hàng độc quyền có thể kích thích sự ham muốn mua sắm ngay lập tức. Cảm xúc tích cực, như niềm vui hoặc sự phấn khích, có thể thúc đẩy khách hàng mua sắm theo cảm xúc. Điều này đặc biệt quan trọng trong thương mại điện tử, khi mà người mua không thể nhìn thấy và chạm vào sản phẩm trực tiếp, do đó cần có yếu tố kích thích để thuyết phục họ mua hàng.
Trong tương lai, hành vi mua hàng ngẫu hứng trong thương mại điện tử có thể tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Điều quan trọng là các doanh nghiệp thương mại điện tử phải hiểu và nắm bắt cơ hội mà hành vi mua hàng bốc đồng mang lại. Bằng cách tận dụng các yếu tố cảm xúc, quảng cáo sáng tạo, tạo ra những ưu đãi độc quyền, chớp nhoáng, doanh nghiệp có thể tạo ra một trải nghiệm mua sắm trực tuyến hấp dẫn và thú vị, thúc đẩy khách hàng mua sắm nhiều hơn.